Spis treści
Cena kontroli i sukcesji– prawdziwe koszty prowadzenia fundacji rodzinnej
Fundacja rodzinna to narzędzie, które coraz częściej wybierają przedsiębiorcy i osoby zamożne, chcąc zabezpieczyć swój majątek, zapewnić jego płynne przekazanie kolejnym pokoleniom oraz uprościć kwestie podatkowo-sukcesyjne. Jednak aby móc realnie ocenić opłacalność tej formy prawnej, należy dokładnie przeanalizować koszty prowadzenia fundacji rodzinnej – zarówno początkowe, jak i te, które pojawiają się w trakcie jej funkcjonowania.
Koszty prowadzenia fundacji rodzinnej w Polsce – podział i charakterystyka
Koszty obejmują zarówno wydatki związane z jej bieżącą działalnością, jak i obowiązki podatkowe fundacji rodzinnej w Polsce.
Można je podzielić na kilka głównych kategorii.
1. Koszty operacyjne
- wynajem lokalu
Fundacja musi posiadać siedzibę, co wiąże się z kosztami wynajmu. W zależności od lokalizacji i standardu, koszty te mogą wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych miesięcznie.
- księgowość i sprawozdawczość
Fundacja rodzinna ma obowiązek prowadzenia pełnej księgowości zgodnie z ustawą o rachunkowości. Koszt usług księgowych waha się od 1 500 do 5 000 zł miesięcznie. Sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego oraz ewentualny audyt mogą generować dodatkowe koszty w wysokości od kilku do kilkunastu tysięcy złotych. Koszty zależą od skali i złożoności aktywów wprowadzonych do fundacji.
Zakres usług księgowych zwykle obejmuje:
-prowadzenie pełnych ksiąg rachunkowych,
-przygotowanie deklaracji CIT i ewentualnie VAT,
-obsługę wyciągów bankowych, raportów finansowych,
-doradztwo podatkowe i optymalizację kosztów.
- audyt
Audyt fundacji musi być przeprowadzany co najmniej raz na cztery lata, a w większych strukturach nawet corocznie. Koszty zależą od wielkości i aktywności fundacji – przeciętnie wynoszą od 5 000 do 15 000 zł.
- obsługa prawna i zmiany w statucie
Zmiany w statucie wymagają aktu notarialnego oraz wpisu do rejestru. Opłaty obejmują m.in. 250 zł za wpis do rejestru i taksę notarialną. Stała obsługa prawna fundacji to wydatek od 1 000 do 5 000 zł miesięcznie, w zależności od zakresu. Podobnie jak w sp. z o.o. nie zawsze stała obsługa prawna jest niezbędna, wystarczające może się okazać wsparcie prawne w niektórych sprawach / transakcjach.
- rachunek bankowy
Założenie i prowadzenie konta firmowego generuje miesięczne opłaty – zwykle od 30 do 200 zł, w zależności od banku i zakresu usług.
2. Koszty podatkowe
- podatek CIT
Fundacja rodzinna co do zasady nie płaci bieżącego podatku dochodowego od przychodów (np. z najmu, dywidend czy sprzedaży aktywów), ale płaci 15% CIT w momencie wypłaty środków beneficjentom. Jest to tzw. odroczony moment opodatkowania.
- podatek PIT po stronie beneficjentów
Wypłaty dla najbliższej rodziny fundatora są zwolnione z PIT. Pozostali beneficjenci mogą zapłacić 10% podatku dochodowego od otrzymanych świadczeń.
- brak możliwości odliczania kosztów
W przeciwieństwie do spółek operacyjnych, fundacja nie może odliczać wielu typowych kosztów uzyskania przychodu – np. remontów, kosztów amortyzacji, usług marketingowych.
3. Dodatkowe i jednorazowe koszty
- rejestracja fundacji
Opłata sądowa za wpis do rejestru fundacji rodzinnych wynosi 500 zł. Jeżeli sprawy prowadzi pełnomocnik, należy doliczyć koszty pełnomocnictwa i ewentualnie uzyskania zaświadczeń o niekaralności członków organów.
- fundusz założycielski
Minimalna wartość mienia wniesionego do fundacji to 100 000 zł. Mogą to być środki pieniężne, udziały w spółkach, nieruchomości, papiery wartościowe lub inne prawa majątkowe.
Koszty prowadzenia fundacji rodzinnej – czy to się opłaca?
Koszty prowadzenia fundacji rodzinnej są zróżnicowane i zależą od skali działalności, struktury organizacyjnej i stopnia zaangażowania w aktywne zarządzanie majątkiem. Dlatego planując fundację rodzinną jako narzędzie sukcesji, warto zawczasu stworzyć jej biznesplan finansowy, uwzględniający wszystkie powyższe elementy.
Nie bez znaczenia pozostaje również kwestia jaką jest opodatkowanie fundacji rodzinnej– zarówno na etapie jej założenia, jak i późniejszego transferu środków do beneficjentów. Tylko wtedy będzie można świadomie podjąć decyzję, czy ta forma zarządzania majątkiem jest nie tylko prawnie skuteczna, ale także ekonomicznie opłacalna.