Przekształcenie JDG w spółkę z o.o.
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością to rozwiązanie, które pozwala przedsiębiorcy przenieść swój dotychczasowy biznes na wyższy poziom organizacyjny i prawny. W praktyce oznacza to zmianę formy prawnej prowadzenia działalności bez konieczności zamykania firmy i zakładania nowego podmiotu – zachowana zostaje pełna ciągłość, a wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przechodzą na nową spółkę. Dzięki temu przedsiębiorca nie traci dotychczas wypracowanej pozycji rynkowej, kontraktów, zezwoleń czy relacji z klientami i pracownikami.
Najważniejszym celem przekształcenia jest oddzielenie majątku prywatnego właściciela od majątku firmowego. W spółce z o.o. osobistą odpowiedzialność za zobowiązania ponosi członek zarządu, nie ponosi jej udziałowiec. W odróżnieniu od odpowiedzialności właściciela jednoosobowej firmy (JDG) członek zarządu może – w określonych okolicznościach – od odpowiedzialności się uwolnić. To fundamentalna zmiana, która znacząco zwiększa bezpieczeństwo prowadzenia działalności, a jednocześnie daje możliwość podejmowania bardziej ambitnych decyzji biznesowych bez ryzyka utraty dorobku życia.
Przekształcenie to również krok w stronę usystematyzowania działalności i większej elastyczności rozwoju. Spółka z o.o. budzi większe zaufanie wśród partnerów handlowych, instytucji finansowych i inwestorów, a w wielu branżach jest wręcz koniecznością, aby móc konkurować o większe kontrakty czy brać udział w przetargach publicznych. Co więcej, taka forma prawna otwiera drogę do pozyskiwania kapitału poprzez emisję udziałów, co w JDG jest niemożliwe.
Sam proces przekształcenia to sformalizowana procedura prawna, której celem jest płynne przejście z JDG do spółki kapitałowej. Na każdym etapie wymaga on dopełnienia określonych formalności – od przygotowania planu przekształcenia i uzyskania opinii biegłego rewidenta, przez podjęcie stosownych uchwał i zgłoszenie zmian w KRS, aż po rozliczenia podatkowe i księgowe. Dzięki temu nowa spółka nie zaczyna „od zera”, lecz w naturalny sposób kontynuuje dotychczasową działalność.
Cała procedura wymaga jednak przemyślanej strategii i dobrej znajomości prawa handlowego oraz podatkowego. Analiza ryzyk, prawidłowe przygotowanie dokumentacji i nadzór nad przebiegiem procesu mają istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i skuteczności przekształcenia. Wsparcie doświadczonej kancelarii prawnej pozwala przedsiębiorcy przejść przez wszystkie etapy sprawnie i bez obaw o błędy, które mogłyby narazić go na dodatkowe koszty czy opóźnienia.
Przekształcenie JDG w spółkę z o.o.
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi jedną z najistotniejszych form reorganizacji przedsiębiorstwa. Istota tego procesu polega na zmianie formy prawnej prowadzenia działalności przy zachowaniu jej ciągłości – dotychczasowe prawa i obowiązki przedsiębiorcy przechodzą na spółkę kapitałową, co umożliwia dalsze funkcjonowanie biznesu w nowej strukturze. Dzięki temu przedsiębiorca zyskuje możliwość oddzielenia majątku osobistego od majątku spółki, co przekłada się na zwiększone bezpieczeństwo prawne i finansowe, a jednocześnie otwiera drogę do rozwoju, pozyskiwania finansowania oraz budowania silniejszej pozycji rynkowej.
Przekształcenie JDG w spółkę z o.o. może zostać zrealizowane w kilku wariantach prawnych i organizacyjnych. Każdy z nich posiada własne konsekwencje podatkowe, korporacyjne i biznesowe, a właściwy wybór wymaga analizy indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy. Poniżej przedstawiamy najczęściej stosowane rozwiązania wraz z ich charakterystyką i skutkami.
Przekształcenie „kodeksowe” JDG w sp. z o.o.
Podstawową metodą zmiany formy jednoosobowej działalności w spółkę z o.o. jest przekształcenie w oparciu o przepisy kodeksu spółek handlowych. Takie przekształcenie ma charakter sukcesji uniwersalnej: z chwilą wpisu spółki przekształconej do KRS (tzw. dzień przekształcenia) przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą. Od tego momentu spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy, w tym co do zasady zezwolenia, koncesje i ulgi (z zastrzeżeniem przepisów szczególnych lub treści decyzji). Osoba fizyczna prowadząca JDG z dniem przekształcenia staje się wspólnikiem spółki przekształconej.
Jeżeli w wyniku przekształcenia zmiana firmy przedsiębiorcy nie polega wyłącznie na dodaniu oznaczenia „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”, wówczas przez co najmniej rok spółka ma obowiązek posługiwać się zarówno nową nazwą, jak i dotychczasową – z dopiskiem „dawniej …”
Aby przekształcenie mogło zostać przeprowadzone w sposób skuteczny, konieczne jest przygotowanie planu przekształcenia wraz z wymaganymi załącznikami, poddanie go badaniu biegłego rewidenta, następnie złożenie oświadczenia o przekształceniu połączonego z przyjęciem aktu założycielskiego spółki, a finalnie złożenie wniosku o wpis spółki do Rejestru Przedsiębiorców KRS.
Jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z o.o. ?
Plan przekształcenia
Plan przekształcenia sporządza się w formie aktu notarialnego. Powinien on zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu. Do planu dołącza się:
- projekt oświadczenia o przekształceniu,
- projekt aktu założycielskiego (umowy spółki),
- wycenę składników majątku (aktywa i pasywa),
- sprawozdanie finansowe na wskazany dzień (dla podmiotów bez pełnych ksiąg – w oparciu o KPiR/ewidencje podatkowe, spis z natury i inne dokumenty).
Badanie planu przez biegłego rewidenta oraz złożenie oświadczenia o przekształceniu i przyjęciu aktu założycielskiego spółki
Badanie planu przez biegłego rewidenta obejmuje jego poprawność i rzetelność. Biegłego wyznacza sąd rejestrowy na wniosek przedsiębiorcy; w praktyce dopuszczalne jest wskazanie kandydata i uzgodnienie wynagrodzenia. Biegły rewident, od momentu swojego wyznaczenia, dysponuje nie dłuższym niż dwumiesięcznym terminem na sporządzenie opinii oraz przekazanie jej wraz z planem przekształcenia do sądu rejestrowego.
Oświadczenie o przekształceniu wymaga formy aktu notarialnego i powinno określać m.in. formę prawną nowej spółki, wysokość kapitału zakładowego, ewentualne prawa osobiste przysługujące przedsiębiorcy jako wspólnikowi oraz skład zarządu. Jednocześnie ze złożeniem oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorca, także w formie notarialnej, przyjmuje akt założycielski spółki z o.o.
Wniosek o wpis przekształcenia do KRS składają wszyscy członkowie zarządu spółki przekształconej ; po rejestracji dokonuje się ogłoszenia przekształcenia.
Złożenie wniosku o wpis spółki do Rejestru Przedsiębiorców KRS
We wniosku o wpis do KRS istnieje możliwość wskazania konkretnej daty, w której ma nastąpić rejestracja spółki. W tym dniu system teleinformatyczny KRS nada jej nowe numery NIP i REGON, przy czym dotychczasowe identyfikatory przedsiębiorcy nie przechodzą na spółkę. Od chwili dokonania wpisu podmiot uzyskuje pełną zdolność operacyjną, z wyłączeniem kwestii rejestracji dla celów VAT, która wymaga odrębnej procedury.
Skutki prawne po wpisie
Sukcesja praw i obowiązków: spółka wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy. W praktyce obejmuje to co do zasady również stosunki umowne – spółka staje się stroną umów bez potrzeby zawierania porozumień trójstronnych, przy czym zalecany jest przegląd klauzul zmian podmiotowych, szczególnie w umowach finansowania, zamówieniach publicznych i ubezpieczeniach (z uwagi na postanowienia szczególne i obowiązki informacyjne).
Decyzje administracyjne: co do zasady pozostają przy podmiocie przekształconym , chyba że przepisy szczególne lub treść decyzji wymagają dodatkowych kroków. Praktycznie sporządza się wykaz decyzji i uzgadnia tryb ich „przeniesienia”/potwierdzenia z organami.
Pracownicy: przekształcenie stanowi przejście zakładu pracy – stosunki pracy trwają nadal u spółki, bez konieczności zawierania nowych umów; pracownik w terminie 2 miesięcy od dnia przekształcenia może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia, za 7-dniowym uprzedzeniem (skutki jak przy wypowiedzeniu przez pracodawcę).
Identyfikatory i firma: spółce przypisywane są nowe NIP/REGON (kwestie VAT – odrębna rejestracja). W zakresie firmy – obowiązek „dawniej …”, jeżeli zmiana nie polega wyłącznie na dodaniu formy prawnej.
Skutki podatkowe
- VAT : Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest neutralne na gruncie podatku VAT i nie rodzi obowiązków podatkowych w tym zakresie.
- CIT : Spółka powstała w wyniku przekształcenia staje się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Oznacza to, że osiągnięty przez nią zysk podlega opodatkowaniu na dwóch poziomach: po pierwsze CIT według stawki 19% lub 9% (jeśli spełnione są przesłanki ustawowe), a po drugie – w momencie wypłaty dywidendy, gdy należny jest podatek PIT w wysokości 19%.
Możliwość korzystania z preferencyjnej stawki 9% CIT jest ograniczona i uzależniona od spełnienia kryteriów ustawowych, m.in. nieprzekroczenia progu 2 mln euro przychodów. Jednocześnie przepisy przewidują wyłączenia, które powodują, że w przypadku przekształcenia JDG w spółkę z o.o. niższa stawka nie znajdzie zastosowania w roku przekształcenia oraz w roku następnym.
W zakresie amortyzacji spółka kontynuuje zasady obowiązujące dotychczas w działalności gospodarczej przedsiębiorcy – zachowane zostają zarówno wartości początkowe, jak i przyjęte metody odpisów.
- Estoński CIT : Wybór opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) jest korzystny po przekształceniu JDG w spółkę z o.o. Kryteria ustawowe w zakresie możliwości przejścia spółki na tzw. estoński CIT przedstawiamy w zakładce https://gws.net.pl/cit-estonski/
Przejście na formę opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek łączy się ze zmniejszeniem obciążeń podatkowych. Obniżenie to może być znaczne dla przedsiębiorców, którzy część wypracowanego dochodu zamierzają reinwestować, a nie wypłacać go w całości na prywatną konsumpcję.
Przykładowo, łączne opodatkowanie (CIT i PIT) dużego podatnik (przychód roczny powyżej 2 mln euro), który na prywatną konsumpcję przeznaczy 50 % uzyskanego dochodu wyniesie 12,5%.
Łączne opodatkowanie (CIT i PIT) małego podatnik (przychód roczny poniżej 2 mln euro), który na prywatną konsumpcję przeznaczy 50 % uzyskanego dochodu wyniesie 10%.
Przed przekształceniem JDG i przejściem na estoński CIT efektywne opodatkowanie wynosi 28,97%.
Poniżej przedstawiamy symulacje podatkowe obciążeń podatkowych dla JDG opodatkowanej podatkiem liniowym 19% oraz spółki z o.o. opodatkowanej ryczałtem od dochodów spółek.
Kalkulacja łącznego poziomu obciążeń podatkowych przy wykorzystaniu estońskiego CIT po przekształceniu w sp. z o.o., z uwzględnieniem różnych wariantów (mały/duży podatnik, zysk wypłacany w 100% lub 50%)
ESTOŃSKI CIT | ||||||||
Specyfikacja | Duży podatnik – CIT 20% | Duży podatnik – CIT 20% | Mały podatnik – CIT 10% | Mały podatnik – CIT 10% | ||||
WYPŁACANY ZYSK | 100% | WYPŁACANY ZYSK | 50% | WYPŁACANY ZYSK | 100% | WYPŁACANY ZYSK | 50% | |
Przychód | 10 000 000,00 | 10 000 000,00 | 8 000 000,00 | 8 000 000,00 | ||||
Koszty | 8 000 000,00 | 8 000 000,00 | 6 000 000,00 | 6 000 000,00 | ||||
Dochód | 2 000 000,00 | 2 000 000,00 | 2 000 000,00 | 2 000 000,00 | ||||
Dywidenda, w tym: | 2 000 000,00 | 1 000 000,00 | 2 000 000,00 | 1 000 000,00 | ||||
dywidenda z zysku | 2 000 000,00 | 1 000 000,00 | 2 000 000,00 | 1 000 000,00 | ||||
ukryta dywidenda | – | – | – | – | ||||
Podatek CIT | 400 000,00 | 200 000,00 | 200 000,00 | 100 000,00 | ||||
Zysk netto | 1 600 000,00 | 800 000,00 | 1 800 000,00 | 900 000,00 | ||||
PIT (19%) od dywidendy | 380 000,00 | 190 000,00 | 380 000,00 | 190 000,00 | ||||
Kredyt podatkowy | 280 000,00 | 140 000,00 | 180 000,00 | 90 000,00 | ||||
PIT po kredycie | 100 000,00 | 50 000,00 | 200 000,00 | 100 000,00 | ||||
ZUS i zdrowotna | – | – | – | – | ||||
Łączny podatek | 500 000,00 | 250 000,00 | 400 000,00 | 200 000,00 | ||||
Efektywne obciążenie | 25,00% | 12,50% | 20,00% | 10,00% |
Kalkulacja łącznego poziomu obciążeń podatkowych dla JDG opodatkowanej podatkiem liniowym 19% (brak restrukturyzacji)
BRAK RESTRUKTURYZACJI | |
Specyfikacja | 19% podatek liniowy |
Przychody | 8 000 000,00 |
Koszty uzyskania przychodów | 6 000 000,00 |
Dochód | 2 000 000,00 |
Podatek PIT | 371 865,66 |
Zdrowotna | 98 000,00 |
Odliczenie zdrowotnej | 11 600,00 |
ZUS | 31 212,34 |
Danina solidarnościowa | 78 287,51 |
Łączne obciążenia publicznoprawne | 579 365,50 |
Efektywne obciążenie | 28,97% |
PIT : Przekształcenie pozostaje neutralne również w podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że przedsiębiorca nie osiąga dochodu, który podlegałby opodatkowaniu. Organy podatkowe w wydawanych interpretacjach potwierdzają, że mamy do czynienia z tym samym podmiotem w zmienionej formie prawnej, a nie z wniesieniem aportu do nowej jednostki.
PCC : Z uwagi na fakt, że przekształcenie traktowane jest jako zawarcie umowy spółki, powstaje obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) według stawki 0,5%. Podstawę opodatkowania stanowi wysokość kapitału zakładowego, a podatnikiem jest spółka.
Harmonogram i koszty przekształcenia JDG w spółkę z o.o.
Proces przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest złożony i wymaga czasu. Standardowo wszystkie etapy – od przygotowania planu przekształcenia i sporządzenia sprawozdania finansowego, przez badanie dokumentów przez biegłego rewidenta, aż po czynności notarialne i rejestrację w KRS – trwają przeciętnie od pięciu do sześciu miesięcy. W praktyce harmonogram może się wydłużyć, jeżeli konieczne będzie przeprowadzenie dodatkowych uzgodnień z kontrahentami, instytucjami finansowymi lub organami administracji.
Przekształcenie wiąże się z wyższymi kosztami transakcyjnymi niż aport przedsiębiorstwa, co wynika przede wszystkim z obowiązku dopełnienia formalności wymaganych przepisami kodeksu spółek handlowych. Najważniejsze koszty transakcyjne związane z przekształceniem obejmują:
- podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 0,5% wysokości kapitału zakładowego spółki z o.o.,
- koszt przygotowania sprawozdania finansowego dla celów przekształcenia – zgodnie ze stawką biura rachunkowego współpracującego z przedsiębiorcą,
- taksa notarialna:
– przyjęcie planu przekształcenia – taksa netto 200 zł + koszt wypisów
– złożenie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy w spółkę z o.o. – taksa netto 200 zł + koszt wypisów
– złożenie oświadczenia o przyjęciu aktu założycielskiego spółki z o.o. Taksa notarialna zależy od wysokości kapitału zakładowego spółki z o.o. (kwoty netto):
minimalny kapitał zakładowy równy 5000 zł – 160 zł,
powyżej 5 000 zł do 10 000 zł – 160 zł + 3% od nadwyżki 5 000 zł
powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki 10 000 zł
powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki 30 000 zł
powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1 010 zł + 0,4% od nadwyżki 60 000 zł
- koszty sądowe
– wniosek do sądu rejestrowego o wyznaczenie biegłego rewidenta dla celów zbadania planu przekształcenia – 300 zł;
– wniosek do sądu rejestrowego o wpis nowej spółki do KRS – 600 zł (wpis do rejestru to koszt 500 zł + 100 zł za ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym);
– wniosek o ogłoszenie przekształcenia w MSiG – wg ilości znaków (za jeden znak – 0,70 zł, nie mniej niż 60 zł za ogłoszenie);
– wniosek wieczystoksięgowy (jeżeli na spółkę przechodzi nieruchomość) – 200 zł;
- koszt badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta – wg uzgodnienia z biegłym rewidentem (wynagrodzenie zależy od ilości danych i skomplikowania dokumentów rachunkowych);
- koszty przerejestrowania pojazdów (jeżeli dotyczy);
- koszty wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej (jeżeli dotyczy) – 40 zł za każdy stan faktyczny/zdarzenie przyszłe.
Alternatywy dla przekształcenia JDG w spółkę z o.o.
Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. nie jest jedyną ścieżką zmiany formy prowadzenia biznesu. W praktyce istnieją także inne rozwiązania, które w określonych sytuacjach mogą okazać się równie korzystne. Do najczęściej rozważanych alternatyw należą wniesienie przedsiębiorstwa jako wkładu niepieniężnego do spółki z o.o., zawieszenie działalności gospodarczej i równoczesne utworzenie nowej spółki, a także prowadzenie modelu łączącego JDG i spółkę z o.o. w celu osiągnięcia optymalizacji podatkowej i biznesowej. Każde z tych rozwiązań ma swoją specyfikę, odmienny poziom formalizacji oraz konsekwencje podatkowe i organizacyjne, dlatego wybór właściwej formy wymaga analizy indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy.
Wniesienie aportem JDG do spółki z o.o.
Aport przedsiębiorstwa może zostać wniesiony zarówno do nowo utworzonej, jak i do istniejącej spółki z o.o. Z perspektywy podatkowej korzystniejszym rozwiązaniem może być aport do spółki posiadającej historię operacyjną co najmniej 2-letnią, zwłaszcza w kontekście możliwości wejścia w ryczałt od dochodów spółek (tzw. estoński CIT) bez okresu karencji (zagadnienie to jest obecnie przedmiotem sporów z fiskusem i nie zostało jeszcze ostatecznie rozstrzygnięte). Jeżeli spółka operacyjna nie jest jeszcze dostępna, na rynku funkcjonują podmioty oferujące sprzedaż udziałów w „czystych” spółkach z historią.
Zakłada się zwykle, że przedmiotem wkładu będą wszystkie aktualne składniki majątkowe i niemajątkowe przedsiębiorstwa (aktywa i elementy organizacyjno-funkcjonalne), ewentualnie z wyłączeniem określonych składników (np. nieruchomości). W przypadku ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej należy zawczasu rozstrzygnąć, kto jest wnoszącym (jeden małżonek czy oboje) i odpowiednio udokumentować zgody.
Struktura transakcji i podstawowe czynności
Po stronie spółki operacyjnej
Podjęcie uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego
Choć przepisy kodeksu spółek handlowych nie nakazują, aby wartość rynkowa nowych udziałów dokładnie odpowiadały wartości wniesionego przedsiębiorstwa, w praktyce rynkowej dąży się do zachowania takiej proporcji dla przejrzystości i równowagi między wspólnikami. Ponieważ wartość nominalna udziałów jest zazwyczaj niższa od faktycznej wartości rynkowej aportu (wartości rynkowej udziałów), nadwyżka zostaje zaksięgowana na kapitale zapasowym jako tzw. agio. Takie rozwiązanie pozwala ograniczyć wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych, który naliczany jest wyłącznie od podwyższonego kapitału zakładowego.
Zawarcie umowy aportowej z przedsiębiorcą wnoszącym przedsiębiorstwo
Z reguły umowa aportowa jest podpisywana bezpośrednio po podjęciu uchwały o podwyższeniu kapitału przez spółkę, która ma otrzymać aport. Dokument ten określa zakres przedsiębiorstwa będącego przedmiotem aportu oraz datę jego przeniesienia. Umowa powinna mieć formę aktu notarialnego, jeżeli w skład przedsiębiorstwa wchodzi nieruchomość. W innych przypadkach może zostać podpisana z podpisami notarialnie poświadczonymi.
Rejestracja podwyższenia kapitału w Krajowym Rejestrze Sądowym
Podwyższenie kapitału spółki otrzymującej aport wymaga zgłoszenia i rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Po stronie JDG (wnoszącego)
Dokonanie wyceny przedsiębiorstwa oraz sporządzenie szczegółowego zestawienia jego składników majątkowych
Konieczne jest dokonanie wyceny przedsiębiorstwa oraz sporządzenie szczegółowego zestawienia jego składników majątkowych (środków trwałych). Dla celów podatkowych i dowodowych najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest powierzenie wyceny rzeczoznawcy majątkowemu, co pozwala rzetelnie określić wartość firmy.
Zawarcie umowy aportowej ze spółką operacyjną (analogicznie jak po stronie spółki)
Złożenie oświadczenia o objęciu nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki. Przedmiotowe oświadczenie jest niezbędne dla objęcia przez wnoszącego przedsiębiorstwo nowych udziałów w spółce operacyjnej i wymaga formy aktu notarialnego.
Dzień aportu i skuteczność przeniesienia
Aport jest skuteczny z dniem podpisania umowy aportowej („dzień aportu”). Od tego momentu spółka operacyjna nabywa wszystkie składniki objęte wkładem, a pracownicy zatrudnieni na podstawie umów o pracę przechodzą do spółki w trybie przejścia zakładu pracy. Dla porządku księgowego i rozliczeniowego rekomenduje się planowanie dnia aportu na pierwszy roboczy dzień miesiąca, co ułatwia zamknięcie okresów i ujęcie aktywów „na czysto” według stanu na poprzedni dzień.
Z kolei podwyższenie kapitału jest skuteczne dopiero z chwilą rejestracji w KRS. W praktyce, jeśli wnoszący kontroluje spółkę, brak natychmiastowego wpisu podwyższenia nie rodzi ryzyka biznesowego.
Umowy w toku, finansowanie i ubezpieczenia
Wniesienie przedsiębiorstwa aportem przenosi aktywa i zorganizowany substrat przedsiębiorstwa. Umowy cywilnoprawne nie przechodzą z mocy prawa – konieczne są porozumienia trójstronne z kontrahentami (kredyty, leasingi, factoring, licencje software, umowy handlowe, ubezpieczenia).
W obszarze finansowania instytucje zwykle oczekują badania zdolności kredytowej spółki operacyjnej lub spełnienia dodatkowych warunków. Ważne jest wcześniejsze uzgodnienie wymogów i ścieżki formalnej. Przy kontraktach z podmiotami publicznymi niezbędna jest analiza SIWZ/umów i zapewnienie zachowania ciągłości realizacji (po aporcie JDG traci zasoby do ich wykonywania).
Z perspektywy podatkowej zachowanie charakteru „aport przedsiębiorstwa/ZCP” wymaga, aby do spółki przeszły prawa i zobowiązania kontraktowe w zakresie pozwalającym na kontynuację działalności. Gdy z przyczyn obiektywnych nie da się przenieść danej umowy „na dzień aportu”, dopuszczalne jest przeniesienie w terminie późniejszym, pod warunkiem operacyjnego zapewnienia ciągłości. Warto rozważyć ograniczenie ryzyka związanego z możliwością kwestionowania przez organy skarbowe transakcji jako „aportu przedsiębiorstwa/ZCP” poprzez indywidualną interpretację podatkową.
Pracownicy i obowiązki informacyjne
Aport przedsiębiorstwa stanowi przejście zakładu pracy. JDG oraz spółka operacyjna informują pracowników z wyprzedzeniem (co do zasady najpóźniej 30 dni przed przewidywanym terminem). Stosunki pracy trwają u nowego pracodawcy z mocy prawa; umowy cywilnoprawne wymagają przeniesienia na podstawie porozumień. Pracownik etatowy w terminie 2 miesięcy od dnia aportu może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia (7-dniowe uprzedzenie), ze skutkami jak przy wypowiedzeniu przez pracodawcę. Nie wydaje się świadectw pracy ani ekwiwalentu za urlop; staż pracy liczy się łącznie w JDG i spółce operacyjnej.
Decyzje administracyjne i zezwolenia
Decyzje administracyjne są składnikami przedsiębiorstwa, jednak nie zawsze przechodzą automatycznie na nabywcę. Tryb „przeniesienia” determinuje przepis szczególny właściwy dla danej decyzji (np. odpady, budowlane, energetyka). W praktyce należy sporządzić wykaz decyzji, skontaktować się z organami i zrealizować wymagane procedury (zawiadomienie, zmiana adresata, ponowne wydanie).
Czas realizacji i koszty
Przygotowanie i domknięcie aportu przedsiębiorstwa zajmuje zwykle 2–3 miesiące. Jeżeli planujesz wystąpienie o interpretacje podatkowe (VAT/PIT/CIT) lub zakres porozumień z kontrahentami jest szeroki, harmonogram może wydłużyć się o 3–4 miesiące.
Koszty obejmują:
- taksa notariusza (zmiana umowy spółki – podwyższenie kapitału i umowa aportowa, taksa liczona odrębnie dla każdej z tych czynności), gdzie wysokość taksy zależy od wartości czynności:
– powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł: 1010 zł netto + 0,4% od nadwyżki ponad 60 000 zł,
– powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł: 4770 zł netto + 0,2% od nadwyżki ponad 1 000 000 zł,
– powyżej 2 000 000 zł: 6770 zł netto + 0,25% od nadwyżki ponad 2 000 000 zł, maks. 10 000 zł netto;
przy czym umowa aportowa wymaga formy aktu notarialnego, jeżeli wraz z przedsiębiorstwem na spółkę przechodzi nieruchomość. Jeżeli wnoszone do spółki przedsiębiorstwo nie obejmuje nieruchomości wystarczy poświadczenie podpisów na umowie aportowej, gdzie taksa wynosi 1/10 taksy podstawowej, nie więcej niż 300 zł netto za podpis.
- oświadczenie o objęciu udziałów – co do zasady 1/10 ww. stawki;
- opłata sądowa za rejestrację podwyższenia kapitału w KRS – 350 zł;
- wynagrodzenia notariusza za złożenie wniosku wieczystoksięgowego – 200,00 zł netto za wniosek (jeżeli wraz z przedsiębiorstwem na spółkę przechodzi nieruchomość);
- opłata sądowa od wniosku wieczystoksięgowego (jeżeli wraz z przedsiębiorstwem na spółkę przechodzi nieruchomość) – 200 zł
Jeżeli wnoszący jest jednocześnie członkiem zarządu spółki operacyjnej, umowę aportową po stronie spółki podpisuje pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.
Skutki podatkowe
- VAT : Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) pozostaje poza zakresem VAT. W celu wzmocnienia bezpieczeństwa podatkowego rekomenduje się uzyskanie interpretacji indywidualnej KIS potwierdzającej brak opodatkowania.
- CIT spółki
Przychód: przy aportach przedsiębiorstwa/ZCP nie rozpoznaje się przychodu po stronie spółki, o ile spółka przyjmie składniki według wartości z ksiąg podatkowych wnoszącego (zasada kontynuacji) i aport ma uzasadnione przyczyny ekonomiczne.
Amortyzacja: spółka kontynuuje wartości początkowe i metody odpisów; ewentualna dodatnia wartość firmy (goodwill) powstała przy objęciu udziałów nie podlega podatkowej amortyzacji.
Stawka CIT: standardowo 19%, 9% możliwe po spełnieniu rygorów ustawowych oraz z uwzględnieniem ograniczeń dla nowych podmiotów/wniesień w roku utworzenia i następnym.
- Estoński CIT: Aport do nowo utworzonej spółki co do zasady skutkuje karencją (zwykle 2 lata). Aport do spółki istniejącej ≥ 2 lata nie wyklucza natychmiastowego wejścia w ryczałt (zagadnienie to jest obecnie przedmiotem sporów z fiskusem i nie zostało jeszcze ostatecznie rozstrzygnięte).
- PIT wnoszącego : Co do zasady aport generuje przychód z kapitałów pieniężnych (19%), jednak przy przedsiębiorstwie/ZCP zastosowanie znajduje zwolnienie, jeżeli spółka przyjmuje składniki według wartości z ksiąg wnoszącego i aport ma uzasadnienie ekonomiczne. Dla pewności warto wystąpić o interpretację KIS; w razie pozytywnej interpretacji opodatkowanie może wystąpić dopiero przy zbyciu udziałów.
- PCC : Podwyższenie kapitału zakładowego w związku z aportem podlega PCC 0,5%, płatnikiem jest spółka. Część wkładu ujęta jako agio na kapitale zapasowym nie podlega PCC. Niekiedy takie ukształtowanie może wymagać analizy MDR (ogólne cechy rozpoznawcze i kryterium głównej korzyści); oceniamy to case-by-case, z reguły poza progiem „kwalifikowanego korzystającego”.
Zawieszenie JDG i założenie sp. z o.o.
Zawieszenie jednoosobowej działalności gospodarczej nie uniemożliwia założenia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Oznacza to, że przedsiębiorca, który tymczasowo wstrzymał swoją JDG, może równolegle zarejestrować nową spółkę i rozpocząć jej prowadzenie. Takie rozwiązanie jest szczególnie przydatne wtedy, gdy chce oddzielić „starą” działalność od nowego projektu lub sprawdzić inny model biznesowy bez konieczności likwidacji JDG.
Samo zawieszenie odbywa się poprzez zgłoszenie w CEIDG. Minimalny czas zawieszenia to 30 dni, ale można je wstrzymać także na czas nieokreślony. W tym okresie nie wolno prowadzić działalności wpisanej do CEIDG, ale można podejmować inne czynności, np. przygotowywać się do wznowienia działalności czy rejestrować nowe podmioty. Informacja o zawieszeniu automatycznie trafia do urzędu skarbowego, ZUS i innych instytucji, więc przedsiębiorca nie musi składać dodatkowych zgłoszeń.
Założenie spółki z o.o. w czasie zawieszenia JDG nie jest ograniczone żadnymi przepisami. Przedsiębiorca może zostać wspólnikiem lub członkiem zarządu nowej spółki, a procedura rejestracji w KRS przebiega w zwykłym trybie, niezależnie od statusu jego dotychczasowej działalności. Nie ma też obowiązku odwieszania ani zamykania JDG przed założeniem spółki – o dalszych losach zawieszonej działalności decyduje sam przedsiębiorca.
Od strony podatkowej i administracyjnej rozwiązanie to jest bezpieczne. Zawieszona JDG nie generuje kosztów związanych z ZUS czy podatkiem dochodowym, natomiast spółka z o.o. działa niezależnie, zgodnie ze swoimi obowiązkami podatkowymi i składkowymi. Dzięki temu przedsiębiorca zyskuje dużą swobodę – może rozwijać spółkę, a jednocześnie pozostawić sobie możliwość odwieszenia JDG w przyszłości.
Model JDG + sp. z o.o.
Model „JDG + sp. z o.o.” polega na równoczesnym prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jest to w pełni dopuszczalne prawnie – osoba fizyczna może pozostawać przedsiębiorcą wpisanym do CEIDG, a jednocześnie pełnić rolę wspólnika lub członka zarządu w spółce z o.o. Tego rodzaju rozwiązanie coraz częściej wybierają przedsiębiorcy, którzy chcą łączyć zalety obu form prowadzenia biznesu, zachowując elastyczność i zwiększając swoje bezpieczeństwo majątkowe.
Prowadzenie JDG daje swobodę decyzyjną, prostsze rozliczenia i niższe koszty obsługi. Może być idealnym narzędziem do świadczenia usług doradczych, prostszych projektów B2C czy działalności opartej na ryczałcie ewidencjonowanym. Spółka z o.o. z kolei zapewnia ograniczoną odpowiedzialność majątkową, podnosi wiarygodność wobec kontrahentów i instytucji finansowych oraz otwiera drogę do realizacji większych kontraktów i pozyskania kapitału.
Z punktu widzenia podatkowego i organizacyjnego model hybrydowy pozwala rozdzielić obszary działalności i dobrać dla nich korzystne formy opodatkowania. Przykładowo, JDG może być prowadzona na ryczałcie, podczas gdy spółka z o.o. korzysta z opodatkowania CIT (w tym także w wariancie estońskim). Dzięki temu możliwe jest zróżnicowanie źródeł przychodów, a jednocześnie ograniczenie ryzyk związanych z odpowiedzialnością za zobowiązania.
Należy pamiętać, że JDG i spółka z o.o. są odrębnymi podmiotami prawnymi, a każda transakcja między nimi musi mieć charakter rynkowy i zostać odpowiednio udokumentowana. Przedsiębiorca może zawierać umowy pomiędzy własną działalnością a spółką, np. w zakresie świadczenia usług czy wynajmu, ale takie działania wymagają zachowania pełnej transparentności i zgodności z przepisami podatkowymi. Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoosobowej spółce z o.o., gdzie niektóre czynności wymagają formy aktu notarialnego.
Model „JDG + sp. z o.o.” daje przedsiębiorcy dużą elastyczność i możliwość świadomego zarządzania strukturą biznesową. Sprawdza się zwłaszcza wtedy, gdy różne obszary działalności wymagają odmiennych form opodatkowania lub poziomu ochrony prawnej. Jednocześnie wymaga starannego planowania i zachowania rozdzielności formalnej pomiędzy podmiotami, aby uniknąć ryzyk podatkowych i prawnych.
Co oferujemy i wygląda współpraca z naszą kancelarią?
W większości sytuacji skorzystanie z tzw. CIT-u estońskiego przez przedsiębiorcę nie jest możliwe, gdy wnosi on aportem swoje przedsiębiorstwo JDG do nowo zawiązanej spółki z o.o. Dlatego poniżej prezentujemy, w jaki sposób realizujemy przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w trybie przewidzianym przepisami kodeksu spółek handlowych.
Nasze wsparcie ma charakter kompleksowy – w obszarze prawnym przejmujemy na siebie wszystkie obowiązki formalne wynikające z przepisów, natomiast w sferze podatkowej zakres działań ustalamy indywidualnie z klientem. Dbamy, aby proces został zaplanowany w sposób optymalny podatkowo i biznesowo, z uwzględnieniem Państwa sytuacji rodzinnej, a jego przebieg był zgodny z uzgodnionym harmonogramem.
1. BEZPŁATNE SPOTKANIE (ONLINE LUB W KANCELARII)
- porozmawiamy o sytuacji rodzinnej, biznesowej i majątkowej,
- wstępnie sprawdzimy możliwość skorzystania przez spółkę z o.o. powstałą z przekształcenia z estońskiego CIT-u,
- omówimy cele biznesowe i przebieg reorganizacji JDG,
- odpowiemy na pytania i rozwiejemy wątpliwości.
Pierwsze spotkanie jest bezpłatne i nie zobowiązuje do podejmowania kolejnych kroków opisanych poniżej. Uczestniczą w nim radca prawny i doradca podatkowy.
2. SYMULACJA PODATKOWA / ANALIZA (OPCJA, W ZALEŻNOŚCI OD DECYZJI KLIENTA)
Na życzenie przygotowujemy szczegółową analizę w formie opinii pisemnej. Jej zakres może obejmować m.in.:
- sprawdzenie możliwości zastosowania estońskiego CIT-u przez spółkę z o.o. po przekształceniu,
- symulację podatkową – porównanie efektywnego opodatkowania JDG i spółki z o.o. opodatkowanej w modelu estońskiego CIT-u,
- wskazanie zagadnień, dla których warto wystąpić o indywidualne interpretacje podatkowe w celu ograniczenia ryzyka,
- inne istotne aspekty dotyczące reorganizacji Państwa biznesu.
3. OMÓWIENIE OPINII
Podczas spotkania (w kancelarii lub online) omawiamy przygotowaną opinię, odpowiadamy na pytania i ustalamy sposób zabezpieczenia procesu od strony podatkowej.
4. PRZYGOTOWANIE HARMONOGRAMU PROJEKTU
Przygotowujemy harmonogram opisujący wszystkie formalne kroki niezbędne do realizacji procesu oraz ustalone działania podatkowe, z podziałem na zadania wykonywane przez naszą kancelarię i te wymagające współpracy z Państwa strony.
Harmonogram obejmuje również dodatkowe kwestie prawne i podatkowe, np. związane z pracownikami czy zakończeniem działalności JDG, aby żaden element nie został pominięty.
5. SPORZĄDZENIE, ZŁOŻENIE I OBSŁUGA WNIOSKÓW O INTERPRETACJE INDYWIDUALNE
Zapewniamy kompleksowe wsparcie w procesie uzyskiwania interpretacji podatkowych:
- przygotowanie treści wniosków,
- reprezentację przed Dyrektorem KIS,
- sporządzenie pełnomocnictw,
- uiszczenie wymaganych opłat,
- złożenie wniosków i monitorowanie postępowania,
- udzielanie wyjaśnień na wezwanie organu,
- odbiór interpretacji i przygotowanie dla Państwa czytelnego podsumowania.
6. KOMPLEKSOWA OBSŁUGA PROCESU PRZEKSZTAŁCENIA
- opracowanie Planu Przekształcenia zgodnie z kodeksem spółek handlowych, wraz z projektem aktu założycielskiego spółki z o.o., przygotowanym z uwzględnieniem założeń finansowych, struktury udziałowej oraz planów rodzinnych i biznesowych (sprawozdanie finansowe jako część Planu Przekształcenia przygotowuje Państwa księgowość),
- złożenie do sądu wniosku o powołanie biegłego rewidenta celem zbadania Planu Przekształcenia (wymóg ustawowy),
- organizacja aktów notarialnych obejmujących przyjęcie Planu Przekształcenia i złożenie oświadczenia o przekształceniu,
- złożenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru przedsiębiorców KRS w uzgodnionym terminie,
- przygotowanie wymaganych informacji dla pracowników zatrudnionych na umowach o pracę,
- po rejestracji – realizacja pozostałych formalności, w tym publikacja ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG) oraz zgłoszenie do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).
Ile to kosztuje?
Spotkanie z Klientem online lub w naszej Kancelarii w Poznaniu. Punkt 1 | bezpłatne w wymiarze do 2 godzin |
Sporządzenie i omówienie symulacji podatkowej / opinii prawnopodatkowej, w tym spotkanie w celu jej omówienia (opcja). Punkty 2-3. | od 4 000 zł |
Przygotowanie harmonogramu projektu. Punkt 4. |
1 000 zł (bez wynagrodzenia, jeżeli Klient zlecił opracowanie opinii prawnopodatkowej) |
Sporządzenie i obsługa wniosku o indywidualną interpretację prawa podatkowego (klient decyduje o zakresie, w jakim chce zabezpieczyć projekt). Punkt 5. |
5 000 zł za wniosek (w przypadku kilku wniosków o interpretacje, udzielamy rabatu) |
Kompleksowa obsługa procesu przekształcenia. Punkt 6. |
od 15 000 zł |
Podane kwoty mają charakter cen netto i zostaną powiększone o podatek VAT według aktualnie obowiązującej stawki. Wynagrodzenie Kancelarii nie obejmuje opłat sądowych, urzędowych, notarialnych ani honorarium biegłego rewidenta związanych z procesem przekształcenia.
Pomożemy Ci dobrać rozwiązanie dopasowane do Twojego biznesu
Decyzja o zmianie formy prowadzenia działalności gospodarczej to jeden z najważniejszych kroków w rozwoju firmy. Możliwości jest wiele – każde z tych rozwiązań niesie jednak inne skutki prawne, podatkowe i organizacyjne, dlatego wybór nie powinien być przypadkowy.
W GWS wiemy, że przedsiębiorcy oczekują nie tylko znajomości przepisów, ale przede wszystkim bezpieczeństwa i pewności, że podejmują właściwą decyzję. Dlatego zawsze zaczynamy od poznania Twojej sytuacji, celów i obaw, a następnie przygotowujemy indywidualną analizę wraz z symulacjami podatkowymi. Dzięki temu masz pewność, że rekomendowane rozwiązanie będzie nie tylko zgodne z prawem, ale też wspierające rozwój i ochronę Twojego majątku.
Powierzając nam prowadzenie procesu przekształcenia, zyskujesz partnera, który zadba o każdy detal – od dokumentacji i formalności, po w pełni przemyślane spojrzenie na przyszłość Twojego biznesu. Zaufaj doświadczeniu zespołu GWS i wybierz ścieżkę, która najlepiej odpowiada Twoim potrzebom.

Robert Wienskowski
Doradca podatkowy
robert.wienskowski@gws.net.pl
tel.+48 605 216 150

Galia Ginelli
Radca prawny
galia.ginelli@gws.net.pl
tel.+48 502 330 105

Piotr Sobczak
Doradca podatkowy
Sprawdź również inne obszary, w których możemy Ci pomóc
Restrukturyzacje – przekształcenia, połączenia, podziały– pomagamy w przeprowadzaniu kompleksowych procesów restrukturyzacyjnych, w tym przekształceń, połączeń i podziałów spółek, dostosowując strukturę organizacyjną do zmieniających się potrzeb biznesowych.
Sprzedaże i nabycia firm (M&A)– oferujemy kompleksowe wsparcie w transakcjach sprzedaży i nabycia firm, obejmujące analizę struktury transakcji, doradztwo podatkowe, proces due diligence oraz negocjacje warunków sprzedaży .
Sprawy Korporacyjne– świadczymy usługi doradztwa prawnego w zakresie spraw korporacyjnych, w tym przygotowywania i opiniowania dokumentów korporacyjnych, organizacji zgromadzeń wspólników oraz doradztwa w zakresie ładu korporacyjnego.
Interpretacje podatkowe– pomagamy w uzyskaniu indywidualnych interpretacji podatkowych, zapewniając klientom pewność co do stosowania przepisów prawa podatkowego w ich działalności gospodarczej
Sukcesja– oferujemy kompleksowe doradztwo w zakresie planowania sukcesji, pomagając w przekazaniu majątku i zarządzaniu firmą kolejnym pokoleniom, zapewniając ciągłość działalności i ochronę interesów rodzinnych.
Optymalna forma prawna– doradzamy w wyborze najbardziej odpowiedniej formy prawnej działalności gospodarczej, uwzględniając aspekty podatkowe, organizacyjne i operacyjne, aby wspierać rozwój przedsiębiorstwa.
Fundacja rodzinna– pomagamy w zakładaniu i zarządzaniu fundacjami rodzinnymi, oferując wsparcie w zakresie struktury prawnej, zarządzania majątkiem oraz planowania sukcesji, aby zabezpieczyć interesy rodzinne na przyszłość.
Pozostałe doradztwo prawnopodatkowe– oferujemy kompleksowe usługi w zakresie planowania podatkowego, kontroli podatkowej, przeglądów podatkowych oraz dokumentacji cen transferowych, dbając o minimalizowanie ryzyk i optymalizację podatkową dla przedsiębiorstw.